Pobyt rodzica w domu pomocy społecznej – kto płaci?

Domy opieki społecznej administrowane są przez samorządy lokalne i przez nie również finansowane. Jednakże koszt utrzymania pensjonariusza w domu opieki jest zwykle na tyle wysoki, że obowiązujące przepisy ustawy o pomocy społecznej zakładają współfinansowanie pobytu w takiej placówce przez samego pensjonariusza lub jego rodzinę.

Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej – Dz.U. 2004 Nr 64, poz. 593 t.j. Dz.U. z 2020 r. – opłaty za pobyt w domu opieki społecznej w pierwszej kolejności rozlicza sam jego mieszkaniec, a jeśli ten nie będzie miał takiej możliwości, zobowiązani są do tego w kolejności: współmałżonek, zstępni, wstępni, a w ostateczności gmina, z której pochodzi osoba skierowana do domu opieki społecznej. Co ważne, jeśli pensjonariusz DPS reguluje samodzielnie opłatę za pobyt, to nie ma możliwości obciążenia tą opłatą innych członków rodziny.

Pensjonariusz płaci za siebie sam

W większości przypadków opłaty za pobyt w DPS reguluje sam jego mieszkaniec – jest to zazwyczaj kwota potrącana z emerytury lub renty. Zdarza się jednak, że wysokość tych świadczeń nie jest wystarczająca, aby pokryć koszt pobytu w domu opieki – wówczas od pensjonariusza pobierana jest kwota, która nie przekracza 70% jego dochodu, a brakujące środki do uregulowania całej należności mają obowiązek pokryć członkowie rodziny (zgodnie z ustawą) lub w ostateczności gmina.

Z budżetu gminy pobierane są wyłącznie środki stanowiące różnicę pomiędzy średnim kosztem utrzymania pensjonariusza w domu opieki, a opłatą uiszczoną przez zobowiązanych członków rodziny.

Zwolnienie z opłaty za pobyt w DPS

Ustawa przewiduje okoliczności, w których członek rodziny może być zwolniony z obowiązku rozliczania się z opłat za pobyt seniora w domu opieki społecznej – zwykle są to względy społeczne. Przykładem takich okoliczności jest np. przedstawienie przez zobowiązane do opłat dziecko orzeczenia sądowego o bezpowrotnym pozbawieniu jego rodzica, który przebywa w DPS, władzy rodzicielskiej. Może być to również dokument orzekający o skazaniu rodzica za umyślne przestępstwo na szkodę zobowiązanego do opłat dziecka lub jego rodzeństwa.

Artykuł 64 ustawy o pomocy społecznej stanowi, że osoby opłacające pobyt pensjonariusza w domu opieki lub te, które do tych opłat są prawnie zobowiązane, mogą zostać z tego obowiązku częściowo lub całkowicie zwolnione po przeprowadzonym rodzinnym wywiadzie środowiskowym, potwierdzającym istotne ku temu okoliczności. Zapraszamy do zapoznania się z artykułem: Ile kosztuje pobyt w domu opieki?